İslam’a Göre Tevekkül Anlayışımız Nasıl Olmalı

Muhterem Müslümanlar!
Sözlükte "dayanmak, güvenmek, vekil tutmak" anlamlarına gelen tevekkül, ıstılahta; her hususta Allah'a güvenmek, dayanmak, teslim olmak işlerini Allah'a havale etmek demektir. Allah'a tevekkül; Allah'ın yardımına, çalışanın emeklerini boşa çıkarmayacağına, sevabını, ücretini tam vereceğine, duaları kabul edeceğine, âdil olduğuna ve haksızlık etmeyeceğine inanmak ve güvenmektir. Yoksa tevekkül; çalışmadan, sebeplere sarılmadan işi Allah'a havale etmek değildir. Bu sebeple insan, her ne iş yaparsa yapsın, o işini kurallarına uygun olarak yapmalı, çalışmalı, sabretmeli, Allah'tan başarısı için yardım istemeli ve Allah'ın muvaffak kılacağına itimat etmalidir.(1) Nitekim bir ayette şöyle buyruluyor; “İnsan için ancak kendi çalışmasının karşılığı vardır”(2)

Kıymetli Müslümanlar!
Tevekkül etmek, tembellik ve miskinlik olmadığı gibi, çalışma ve ilerlemeye de engel değildir. Tevekkül, çalışıp çabalamak, çalışıp çabalarken Allah'ın bizimle beraber olduğunu hatırdan çıkarmamak ve sonucu Allah'a bırakmaktır. Sevgili Peygamberimiz (s.a.s.) bir hadislerinde şöyle buyurmaktadır. “Sizler Allah’a gereği gibi tevekkül etseydiniz (sabahleyin) aç çıkıp (akşamleyin) tok olarak dönen kuş rızıklandığı gibi, elbette siz de rızıklanırdınız.”(3)

Aziz Kardeşlerim
Bir binayı sağlam yapmayan müteahhit, tarla ekimini doğru yapmayan çiftçi, kendine emanet edilen kamu işini zedeleyen işçi ve memur, derslerine gerektiği gibi çalışmayan öğrenci, ticaretini aldatma üzerine kurmuş tüccar ve daha nice insanlar, sorumluluklarını bırakıp, gerekli çalışmayı göstermeden suçu hep başka yerlerde aradıkça, dünya ve ahirette mutlu bir sonuca eremeyeceklerdir.
Sebeplere sarılmak her türlü doğru gayreti göstermek demektir. Merhum Mehmet Akif Ersoy’un
Sarılmadan en ufak bir işinde esbaba
Muvaffakiyete imkân bulur musun acaba
Dizeleriyle dile getirdiği gibi, çalışmadan, gayret göstermeden, verilen imkânlar değerlendirilmeden ve sebeplere sımsıkı sarılmadan başarı elde edilebilir mi?

Değerli Müminler
Çalışma, sabır ve tevekkül birlikte olmalıdır. Çalışmadan işleri Allah’a havale etmemiz doğru olmadığı gibi başarıyı Allah’ın yardımı olmaksızın sadece çalışmamıza bağlı görmek de asla doğru olmaz. Çünkü Allah’ın izni ve yardımı olmadan başarılı olmamız kesinlikle mümkün değildir.(4)
Hutbemi başlarken okumuş olduğum ayetin mealiyle sonlandırıyorum. “Sen, ölümsüz, diri olan Allah'a tevekkül et, O'nu her türlü övgüyle yücelterek tesbih et, Kullarının günahlarından hakkıyla haberdar olarak O yeter.”(5)

guncelvaaz.com
Ahmet ÜNAL
Vaiz

1. Dini Kavramlar Sözlüğü, Diyanet İşleri Başkanlığı yayınları “Tevekkül” md.
2. Necm, 53/39
3. İbn Mace, Zühd, 14
4. Kur’an’dan Öğütler, DİB. Yay. c.II, s.369
5. Furkan, 25/58