Tek yumurta ikizi şeklinde oluşan gebeliklerin birden fazla çeşidi var



Tek yumurta ikiz gebeliğinde döllenen yumurta hücresi çoğunlukla döllenmeden sonraki ilk üç günde yeniden bölünerek iki ayrı embriyoya dönüşür ve bu embriyolar gelişimlerini sürdürmeye devam ederler. Bu durumda her embriyonun koryon tabakası (plasentası) ve amniyos kesesi ayrıdır. Bu şekilde oluşan ikiz gebeliğe dikoryonik (çift koryonlu), diamniyotik (çift amniyos keseli) ikiz gebelik adı verilir. Ender durumlarda plasentalar birbirleriyle yakın temas halinde olarak birleşmiş izlenimi verebilirler.


Döllenme sonrası ayrılma dördüncü günle sekizinci gün arasında olduğunda, ayrılma koryon tabakasının gelişmesi sonrasında olduğundan koryon tabakaları (plasentaları) ortak, ancak amniyos keseleri ayrı olan iki bebek gelişmeye başlar. Bu şekilde oluşan ikiz gebeliğe monokoryonik (tek koryonlu), diamniyotik (çift amniyos keseli) ikiz gebelik adı verilir.


Döllenme sonrası ayrılma ender durumlarda sekizinci gün sonrasında da oluşabilir. Bu durumda amniyon tabakası da oluştuktan sonra ayrılma gerçekleştiğinden hem koryon tabakası hem de amniyos kesesi ortak olan iki ayrı bebek oluşur. Bu şekilde oluşan ikiz gebeliğe de monokoryonik (tek koryonlu), monoamniyotik (tek amniyos keseli) ikiz gebelik adı verilir. Bu iki bebek aynı amniyos kesesi içinde birbirleriyle direkt temas halinde gelişimlerini sürdürürler.


Çok ender durumlarda bölünme embriyonik disk adı verilen yapı oluştuktan sonra ortaya çıkar. Bu durumlarda oluşmuş embriyo ikiye bölünmeye çalıştığından, tam olarak bölünememiş ve vücutlarının bir kısmı birbirine yapışık iki ayrı bebek gelişimini sürdürmeye devam eder. Bu durumda yapışık ikizlik (Siyam ikizleri) söz konusu olur. Bu bebeklere Siyam ikizleri adı verilmesinin nedeni bu olgunun ilk tarifinin Siam?da (şimdiki adı Tayland) doğan yapışık iki erkek bebekte yapılmış olmasıdır.


Tek yumurta ikizlerinde görülen bu çeşitliliğe karşın çift yumurta ikizlerinde plasenta ender durumlarda birleşmiş olmasına karşın her zaman dikoryonik diamniyotik gebelik söz konusudur.


Dikoryonik diamniyotik gebelikten sapmalar olduğunda gebelikte özellikle bebekleri ilgilendiren normal dışı durumların ortaya çıkma olasılığı artar:
Koryon tabakasının ortak olması, bebeklerin damar dolaşımlarının birbirleriyle bağlantılı olması sonucu çeşitli sorunlara, amniyos kesesinin ortak olması ise bebeklerin birbirlerine direkt temas etmesi sonucu kordonlara mekanik bası oluşması sonucu çeşitli sorunlara yol açabilir.


Yukarıdaki nedenlerden dolayı ikiz gebelik saptandığında koryon ve amniyon tabakalarının durumunun gebeliğin erken dönemlerinde çeşitli yöntemlerle belirlenmesi gebeliğin seyri hakkında fikir yürütülebilmesi ve takip planı oluşturulabilmesi açısından son derece önemlidir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı

Jinekolog Operatör Dr. Kağan Kocatepe