Kader ve Kaza nedir ?

Kader: Kainatta olacak şeylerin zamanını, yerini, özelliklerini ve nasıl olacağını Allah‘ın ezelde bilmesi ve takdir etmesine denir.
Kaza: Allah‘ın ezelde takdir ettiği şeylerin zamanı gelince bu takdire uygun olarak yaratmasına denir.
Kaderi bir plana benzetirsek, Kaza da plana uygun olarak o şeyin yapılmasıdır. Kainatta meydana gelen her şey, Allah‘ın bilmesi, dilemesi ve yaratması iledir. O‘ndan başka yaratıcı yoktur.
Kader ve Kaza‘ya iman etmek, hayır ve şer‘in Allah tarafından takdir edilmesine, belirlenmesine ve zamanı gelince belirlendiği gibi yine Allah tarafından yaratılmasına inanmak demektir.
Bu konu da unutulmaması gereken husus, her şeyi takdir eden ve yaratan Allah‘tır. Ancak, herhangi bir işi yapıp yapmamakta Allah insana irade ( Cüzi irade ), yani seçme hakkı ve hürriyeti vermiştir. İnsan bu irade ile iyilik etmeyi seçer ve gücünü bunu yapmak için kullanırsa Allah iyiliği yaratır. Eğer insan kötülük yapmayı seçer ve gücünü bunu yapmak için kullanırsa Allah kötülüğü yaratır.
Görülüyor ki, insan neyi yapmak isterse Allah onu yaratır. „Hayır ve şer Allah‘tandır.“ sözünün anlamı budur.
İnsanın yaptığı işlerden sorumlu tutulmasının sebebi, işte bu seçme hürriyetine sahip olması ve gücünü tercih ettiği şeyi yapmak için kullanmasıdır. Bunun içindir ki her insan iradesi ile yaptığı işlerden sorumludur. Hayır işlemişse mükafatını, kötülük işlemiş ise cezasını görecektir.