Güvenli Bir Kişilik Testi Nasıl Olmalı ( Serdar Yıldırım Kişisel Gelişim ve Psikoloji Yazıları)
Diyelim ki bugün bir kişilik testi uyguladınız ve bağımsızlık özel*liğiniz, yaşıtlarınıza göre yüksek çıktı. Bu sonuç, kendi başınıza ol*maktan ve kendi kararlarınızı vermekten diğer insanlara göre daha çok zevk aldığınız anlamına gelir. Ancak, haftaya testi tekrar yaptığı*nızda bağımsızlık puanınız düşük çıkarsa, bu iki farklı sonuçtan han*gisine güvenirsiniz? Maalesef, bu test aracılığıyla bağımlı mı yoksa ba*ğımsız bir kişi mi olduğunuzu öğrenmenizin bir yolu yoktur. Testin güvenirliği çok zayıftır
.


Güvenilir bir test, tutarlı ölçümler yapar. Bir testin güvenirliğinin göstergesi zaman içinde ne derece tutarlı olduğudur. Yukarıda örnek olarak verilen bağımsızlık testinde tutarlılık yoktur, bu nedenle güve*nirliği düşüktür. Tutarsızlığın altında pek çok neden yatabilir. Örneğin test soruları ve puanlama yöntemi pek net olmayabilir. Belki de teste verilecek yanıtlar, yakın zamanlı olaylara yöneliktir ya da kişinin duy*gu durumuna göre değişiklik gösteriyordur. Kişiliğin zaman içinde tu*tarlı olduğu açıklamasından yola çıkarak, tasarlanan testlerin de farklı zamanlarda bile olsa tutarlı sonuçlar vermesi gerekir.
Bir testin zaman içindeki tutarlılığını belirlemenin en yaygın yolu test- tekrar test güvenirliği katsayısına bakmaktır. Bu katsayıyı belir*lemek için araştırmacı önce testi çok sayıda insana uygular. Genellik*te birkaç hafta sonra test aynı insanlara yine uygulanır. Birinci uygu*lamadaki sonuçlar ikinci uygulamadaki sonuçlarla, basit bir korelas*yon yöntemiyle ilişkilendirilir. Korelasyon kat*sayısı 1.00 ile -1.00 arasında değişir. Bu katsayı ne kadar yüksek çı*karsa güvenirlik de o kadar yükselir.
Güvenirliğin bir boyutu da iç tutarlıktır. Testin bütün maddeleri aynı şeyi ölçüyorsa testin iç tutarlılığı vardır diyebiliriz. Örneğin, 20 maddelik dışa dönüklük testinin 10 maddesi kişinin ne derece dışa dönük olduğunu hatasız bir şekilde ölçüyor olabilir. Maddelerin yarı*sı dışa dönüklüğü ölçtüğü için, testin sonucunda ortaya çıkan puan, kişinin bu boyuttaki gerçek düzeyinin göstergesi sayılabilir. Ancak maddelerin yansı dışa dönüklük dışında bir kavramı ölçtüğü için so*nucun anlamlılığı kısıtlıdır. Bu testin iç tutarlılığı zayıftır.