Çek, bankalara tarafından düzenlenen ve hesap sahibinin bankada bulunan hesabından istediği kişilere ödeme yapma imkanı sağlayan bir ödeme aracıdır.
Çek hesaplarının kambiyo, poliçe ve bonodan farkı, herhangi bir vade süresinin olmamasıdır. Çek ile ilgili olan yasal düzenlemeler 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununda yer almaktadır. Bu kanunda çekin düzenlenmesi, ödenmesi, şekli ve devri yer almaktadır. Ödeme durumlarını bir şarta bağlayan ve asıl borç ilişkine katılan kayıtların çekte bulunması durumunda, senetler çek olma özelliğini yitirmektedir. Bununla ilgili olarak teminat senetleri üzerinde çeke teminat kaydının belirtilmesi durumunda, asıl borç ile çek arasında bir bağ oluşturulmadıkça çek sahip olduğu özelliği yitirmemektedir. Bu durumda kayıt geçerli olmaktadır.
Çek hesaplarında üç taraf bulunmaktadır. Bunlardan birisi keşidecidir. Bu, çeki düzenleyen kişiye verilen addır. Çeki ödeyecek olan banka şubesine yani borçluya muhattap denilmektedir. Keşide edilmiş çeke sahip olan alacaklıya ise hamil denilmektedir.
Çekin tahsil işlemlerinde ise şu aşamalar görülür.
Vade
Çek görüldüğünde karşı tarafa ödeme yapılabilmektedir. Bu duruma aykırı bir kayıt, vade olarak yazılmamış görünmektedir. Dolayısıyla çek geçersiz sayılmaktadır. Bir çek keşide günü olarak gösterildiği günden daha önce ödenmek için ibraz olunmaktadır. Buna çekin ibraz günü denilmektedir. Karşılığı olmayan çeklerin arkasında karşılıksız olduğu belirtilir.
Çek Ödemelerinin İbraz Günü Vakitleri
Çek aynı zamanda bir ödeme aracı olarak kabul edilmektedir. Bundan dolayı çeklerde kabul ve vade gibi durumlar söz konusu değildir. Bazı durumlarda keşide ve ödeme yerleri dikkate alınabilmektedir. Böylece çeklerin ibraz süreleri belirlenmektedir. Bu sürelerde belirtilen kurallar şu şekildedir;
Çek, eğer keşide edildiği bankada ödenecekse on gün içerisnde ibraz edilmesi gerekmektedir. Bu durumda keşide üzerinde yazan yer ile yazılı banka muhatap şubesinin aynı yer olması gerekmektedir.
Çek, keşide edildiği yerden değil de bir başka yerde ödenecekse bir ay içerisinde muhataba ibraz edilmek durumundadır. Bu durumda keşide üzerinde yazan yer ile banka muhatap şubesinin farklı olması gerekmektedir.
Çek, Türkiye'de keşide edilip farklı bir yerde ödenecekse bir ay içerisinde muhataba ibraz edilmek durumundadır.