Aspendos Nasıl Oluşmuştur?
 

http://cdn.nasilkolay.com/static/E01...ur_646x340.jpg

Antalya'nın Serik ilçesinde bulunan Aspendos ünlü bir Roma kentidir. Yaklaşık olarak M.Ö. 1000'li yıllarda Akalar tarafında kurulan bu antik kent, Serik ilçesinin 7 km kuzeydoğusundadır.
Aspendos antik kentinin en ünlü binası Aspendos Antik Tiyatrosu'dur. Bu bina da Marcus Aurelius döneminde yaşayan Mimar Zenon tarafından 161-180 yılları arasında inşaa edilmiştir. Masrafların A. Cirtius Crispinus Arruntianus ile A. Cirtius Auspicatus Tirinnianus tarafından karşılandığı bu tiyatroda Antik Yunan döneminde tiyatrolar ve operalar sergilenmiştir. Günümüzde de yapılan bu gösteriler ortalama 10.000 kişi tarafından izlenir. Bu binanın uzunluğu 96 metredir. Agora, Basilika ve Abidevi antik çeşmesiyle birlikte 15 kilometrelik alanı kaplar.
Aspendos, tarihi boyunca birçok devlet tarafından yönetilmesine sahne olmuştur. İlk olarak Akalar yönetimindeki Miken Uygarlığı tarafından kurulan Aspendos, daha sonra Likyalılara ev sahipliğini yaptı. M.Ö. 546'da Persliler tarafından ele geçirildi. Bunlardan 79 yıl sonra M.Ö. 467'de Attik Delos Birliği tarafından Aspendos tekrar bir Yunan şehri haline getirildi. Persler M.Ö. 411 yılında Aspendos'u geri alsa da M.Ö. 389 yılında Atina Kumandanlığı tarafından Aspendos'tan geri çekilmekten kurtulamadı. Büyük İskender dönemi MÖ 333-190 yılları arasına denk gelen Aspendos, M.Ö. 190 yılına geldiğinde Roma İmparatorluğu'na geçmiş, ardından ilk olarak Bizans, daha sonraları Selçuklu, Osmanlı ve Türkiye yönetimi altına geçmiştir. Aspendos, 1930 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından başlatılan çalışmayla tekrar kullanılır hale getirilmiş, 2015 yılında yapılan çalışmayla şimdiki hali almıştır.
Aspendos'un 21'i üstte, 20'si de altta olmak üzere toplamda 41 oturma sırası bulunur. Dışarıda beş kapı, içeride ise dört pencere bulunan Aspendos'ta seyirciler, günümüzde iki ana kapıda girilebilir. Aspendos'un sahnesi uzun ve dar olmakla birlikte ortamın akustiği sayesinde en üst oturma sırasında bulunan seyircilerde sahnedeki oyuncularının seslerini herhangi bir yardımcı olmadan duyabilir.
Antik tiyatro binası tipik Roma özelliğini taşısa da seyirciler ve turistler tarafından duyulan ihtişam nedeniyle daha önce yapılmış binaları bile geride bırakmıştır. Ancak diğer Roma tiyatrolarından farklı olarak binanın bir bölümü yamaca bağlanmış bulunur. Roma'dan kalma tarihi eserlerde görülen serbest kemerlerse üst bölümde mevcuttur. Sahne yapısının yatay elemanları günümüze ulaşmasa da dikey elemanları hala yerinde durur. Localar için ayrılan "Prohedria" bölümü paradoksların üzerinde bulunmakla beraber orkestra için kullanılan yer taşları günümüze kadar gelmiş, sahneye fon için kullanılan bezemeler de doğrudan gömülü olanlar haricinde kaybolup gitmiştir. Yağmurlu havalarda ise en üst kısımdaki duvarlardan yararlanarak büyük tenteler kullanılır ve bu tenteler sayesinde seyirciler yağmurdan korunurdu.