Sümela Manastırı, Trabzon'un Maçka ilçesinde bulunan yerli ve yabancı turistlerin Trabzon'a geldiklerinde mutlaka uğradıkları bir manastırdır. Yapılış tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte, MS. 300'lü yıllarda yapılmış olduğu sanılmaktadır. Sümela Manastırı, yerden 1150 metre yükseklikte olmasıyla gelen herkesi buranın o dönemin şartlarında nasıl inşa edildiğine dair şaşırtmaktadır.

• Sümela Manastırı'na düzenlenen birçok tur Trabzon'un merkezinde bulunur. Trabzon'a gittikten sonra kendinize tur ayarlayabilirsiniz ancak size arabanızla gitmenizi ve istediğiniz yerlerde duraklayarak manzara fotoğrafları çekmenizi de öneririm.
• Arabayla belirli bir mesafeye kadar çıkıp sonrasında yürüyerek manastıra ulaşıyorsunuz. Bu yaya yolu ise tamamen doğal yollarla yapılmış toprak patika bir yoldur. Bu nedenle ayağınızda mutlaka rahat bir spor ayakkabısı olmasını öneririm.
• Yanınıza almanız gereken bir diğer önemli şey de; bu eşsiz manzarayı çekebilmeniz için fotoğraf makinesidir. Pek çok fotoğrafçılık turu da Sümela Manastırı'na ziyaret düzenlediği için eğer fotoğrafçılığa ilginiz varsa böyle bir tura da katılabilirsiniz.
• Manastıra çıktıktan sonra manastırın iç kısmındaki merdivenlerden oldukça fazla çıkacaksınız. Bu nedenle, bunlara hazırlıklı gelin. Manastırda çokça merdiven bulunuyor.
• Manastırın iç avlu kısmında farklı bölümlere ayrılan odalar var. Bu odalar ise geçmişte kütüphane, keşiş odaları, misafirhane gibi amaçlarda kullanılmıştır.
• İbadet edilen şapel kısma gelindiğinde içerisinde Hz. İsa ve Hz. Meryem'in hayatının tasvir edildiği fresklerin bulunduğu ana kısım yer almaktadır. Bu freskler tabakalar halinde yapılmıştır.
• Geçtiğimiz yıllarda yapılan restorasyon çalışmalarıyla manastır büyük ölçüde yenilenmiştir. Geçmişte Sümela Manastırı oldukça harap edilmiş, yakılmış, hazine avcıları tarafından yağmalanmıştır. Osmanlı döneminde Sümela Manastırı'na zarar gelmemiş ve Cumhuriyet döneminde de manastır korunmuştur. Bu nedenle, bu önemli kültür mirasını ve doğal güzelliklerini koruyarak bu mirasa sahip çıkmalıyız.
• Sümela Manastırı odaları direk uçuruma baktığı için küçük çocuklarımızı hem manastırın patika yolunda hem de manastır gezisi boyunca gözümüzün önünden ayırmamalıyız.
• Manastıra gitmeden önce Karadeniz kahvaltısı etmek sizi zengin çeşitleriyle gün boyu enerjik tutacaktır. Maçka'da Coşandere'ye bakan tesislere uğramanızı öneririm. Manastır dönüşüne de denk getirip Karadeniz mutfağından yemekler tadabilirsiniz.