Enflasyon Nasıl Hesaplanır?
 

http://cdn.nasilkolay.com/static/4UB...ir_646x340.jpg

Enflasyon kavramı çok karmaşık olmamakla beraber enflasyonu dar bir tanımla açıklamak gerekirse enflasyona; bir ülkede üretilen tüm mal ve hizmetlerin (ekmek,otomobil,kuru yıkama,kuaför hizmetleri vb.) fiyatlarında meydana gelen ve sürekli bir şekilde gerçekleşen fiyat artışları demek yerinde olacaktır.
Diğer bir bakış açısı ile;bir ekonomide genel fiyat düzeyinde meydana gelen sürekli artış demek olan enflasyon,enflasyon haddi (inflation rate) ile ölçülür. Enflasyon haddinin simgesi ekonomi bilimini açıklamaya yönelik bilimsel kitaplarda π'dir ve enflasyon haddi π ile gösterilmektedir. Enflasyon Haddi(Oranı),genel fiyat düzeyinde cari dönemde meydana gelen artış ile önceki dönem genel fiyat düzeyi arasındaki oranın 100 ile çarpımına eşittir. Peki bu;Genel Fiyat Düzeyi ve Cari dönem kavramları nedir?
Cari Dönem ile;içinde bulunulan dönem kastedilmektedir. Örneğin bir önceki enflasyon hesaplaması dönemi ile şu an içinde bulunduğumuz enflasyon hesaplaması dönemi arasındaki zamana cari dönem denmektedir. Genel Fiyat Düzeyi ise enflasyon oranının ölçüldüğü göstergedir. Genel Fiyat Düzeyi hesabı her yıl Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hesaplanmaktadır. Bu hesaplama Türkiye genelinden örneğin 2000 tane örnek aile seçilerek örneğin 2 ay süreyle kullandıkları tüm mal ve hizmetleri ve fiyatlarını TÜİK tarafından kendilerine verilen forma kaydetmeleri istenip bu verilerin kaydedilmesi suretiyle yapılır. Genel Fiyat Düzeyi bu şekilde oluşturulduktan sonra baz alınan bir yılın fiyatlarına göre karşılaştırılıp değerlendirme yapılır. Enflasyon için TÜİK tarafından kullanılan baz yılı 2003 olarak belirlenmiştir. TÜİK tarafından istatistiki yöntemlerle hesaplanan bu oran baz yılının genel fiyat düzeyinin 100 olarak kabul edilip karşılaştırma yapılması suretiyle bulunur. Karıştırılmaması gereken bir durum vardır. Örneğin 2014 yılı enflasyon hesabı 2003 yılına göre de yapılabilir 2013 yılına göre de. 2013 yılına göre yapılmak istenen hesap,2014 yılı genel fiyat düzeyi ile 2013 yılı genel fiyat düzeyinin karşılaştırılıp arasındaki farkın bulunması sureti ile bulunur. Daha açık bir şekilde; 2013 yılı genel fiyat düzeyi 185 iken 2014 yılı genel fiyat düzeyi 200 olarak hesaplandıysa, 2014 yılında 2013 yılına göre gerçekleşen enflasyon oranı (([(200-185)/185]*100))=%8,1 dir.
Enflasyon'un biçimsel-şekilsel anlamı bu iken gündelik hayatta özellikle tüketiciler için anlamı ise satın alım gücünün düşmesidir. Örneğin 2000 TL sabit-artmayan gelirli ve sadece peynir tüketimi yapan bir ailenin var olduğunu ve peynirin kg fiyatının 100TL olduğunu kabul edelim.2013 yılında bu hayali ailenin peynir tüketimi 2000/100=20 kg'dır. 2014 yılına gelindiğinde enflasyon oranı %8,1 olmuş ve peynirin kg fiyatı artık 108.1 olmuştur. Yani hayali ailemizin peynir tüketimi artık 20 kg değil enflasyon ile birlikte 18,4 kg ye düşmüş ve dolayısıyla 2000 TL ile artık bir önceki yıla göre 20 kg değil d 18,4 kg alınabilmektedir. 20kg yerine 18,4 kg'nin alınabilmesinin anlamı ise hayali ailemizin satın alım güçlerinin düştüğünün göstergesidir. Dolayısı ile enflasyonist bir ortam tüketiciler tarafından istenmeyen bir durumdur.