Kişilik ve Deneysel Değişkenler
 

Kişilik ve Deneysel Değişkenler
İyi bir araştırma kuramdan öngörüye, oradan da deneye doğru ilerler. Bir deneyin temel öğeleri, bağımsız ve bağımlı olmak üzere iki*ye ayrılan deneysel değişkenlerdir. Bağımsız değişken, deneydeki grupların neye göre ayrılacağını belirler ve çoğu zaman deneyi yapan kişi tarafından ayarlanır. Denekler gelişigüzel bir seçimle farklı de*neysel koşullara maruz bırakılabilir; bağımsız değişken, denek gruplarının aldığı ilacın miktarı, grupta yaratılan kaygı düzeyi ya da gru*bun okuduğu öykünün tarzı olabilir. Örneğin, bağımsız değişken kay*gı düzeyiyse, araştırmacı Grup A’ya eleştirel bir kalabalık grubun önünde, Grup B’ye ise destekleyici birkaç kişinin önünde konuşma yapacaklarını söyleyebilir, Grup C’ye ise konuşmayla ilgili hiçbir şey söylemez. Bağımsız değişken tarafından yaratılan bu farklı gruplar, farklı bir uygulama gördükleri için, bazı bilim adamları bu değişkene uygulama değişkeni de derler.


http://www.serdarhan.com/wp-content/...m-yazilari.jpg


Bağımlı değişken, deney gruplarını karşılaştırmak için kullanılan ve araştırmacı tarafından ölçülen bir değişkendir. İyi tasarlanmış bir araştırmada, grupların bağımlı değişkenle ilgili farklılıkları, bağımsız değişkendeki düzey farklılıklarına bağlanabilir. Kaygı örneğine dö*nersek, araştırmacının hipotezinin, “insanlar durumla ilgili mümkün olduğu kadar çok bilgi edinirlerse, yaşayacakları olaya dönük kaygıla*rı azalır” olduğunu varsayalım. Araştırmacı, kaygı düzeyini bağımsız değişken olarak kullanıp yüksek, orta ya da düşük kaygı düzeyli koşullar yaratabilir. Bu üç grup, yaşayacakları olayla ilgili olarak deney yapan kişiye sordukları soru sayısına göre karşılaştırılabilirler. Eğer deney iyi tasarlandıysa araştırmacı, bağımlı değişkendeki fark*lılığı (soru sayısı), bağımsız değişkenin düzey farklılığına (kaygı) bağ*layabilir. Deney yapanlar, bağımlı değişkendeki farklılıkların, grupların gördüğü farklı uygulamadan kaynaklandığını söylemek istedikleri için, bazı araştırmacılar bağımlı değişkene sonuç değişkeni de demektedir.