Gargara Forum - Ahmet Yesevi'nin Hayatı Ve Eserleri

Ahmet yesevi'nin hayatı ve eserleri

Büyük Türk manevi önderi Ahmet Yesevî, Kazakistan'ın YESİ şehrinde, yaygın görüşe göre 1093 yılında doğmuş ve 1166 yılında ölmüştür. İlk hocası Arslan Baba olmuş, sonra Yusuf Hemadanî'ye bağlanmıştır.
Yesevî, Arapça ve Farsça'yı çok iyi bilmesine rağmen, eserlerini Türkçe veriştir.
Yesevî, eski Türk geleneklerini İslâmiyet ile uzlaştırmaya çalışan, İslâm'ı yeni kabul etmiş insanlara bu dinin sıcak, samimi, hoşgörülü, insan ve Allah sevgisine dayalı gerçek yüzünü tanıtmaya çalışmıştır.

HİKMET adını verdiği dörtlüklerinde Yesevî;

Benim hikmetlerim hadis hazinesidir
Kişi pay görmese, bil habistir
Benim hikmetlerim Süphan’ın fermanı
Okuyup bilsen, hepsi Kur'an'ın anlamı

demektedir.
(Hadis: Peygamberimizin sözleri. - Habis: Kötü – Hikmet: Anlamlı, güzel söz – Süphan: Allah – Ferman: Buyruk, emir.)

Büyük Türk mutasavvıfı Ahmet Yesevî, Türk dünyasının yetiştirdiği önemli şahsiyetlerden ve Türklüğün sembol isimlerinden biridir.

Ahmet Yesevî'nin Türk tasavvuf geleneğinin kurucusu olması ve kendisinden sonraki büyük mutasavvıflar, Yunus Emre, Mevlâna, Hacı Bektaş-ı Veli ve diğerleri üzerindeki etkisi, böylece Anadolu'nun bir Türk Yurdu haline gelmesindeki manevi rolü, İslamiyet'i dosdoğru anlayan ve anlatan, sade ve temiz üslubu, güzel Türkçe'mizin mimarlarından oluşu, insanlığın ihtiyacı olan yüksek değerleri daha o zamanlar dile getirdiği kardeşliğe, dostluğa, sevgi ve hoşgörüye dayalı düşünceleri bilinmektedir.

Ahmet Yesevî'nin türbesini Sultan Timur'un yaptırdığı bilinmektedir. Timur Türkistan zaferinden sonra Yesi'ye gelir ve Hoca'nın kabrinin üstüne, bir şükran ifadesi olarak, türbe yaptırır. Kazakistan bağımsızlığını kazandıktan sonra, Türkistan şehrindeki bu türbenin restorasyon çalışmaları Türkiye tarafından yapılmıştır.

Ahmet Yesevî, Anadolu'ya hiç gelmemiş olmasına rağmen Anadolu'da tanınmış ve sevilmiştir. Bektaşîlik, Mevlevilik, Yunus Emre ekolü Yesevi'den çok etkilenmiştir.
Anadolu'ya gitmediği bilinmesine rağmen Pülümür'ün Kangallı Köyü'nde Ahmet Yesevî’ye atfedilen bir türbe vardır. Pülümür'deki bu mezar, Yesevî’nin makamı olarak, halkın muhayyilesinde gelişmiş ve türbe ona atfedilmiştir.

Ahmet Yesevi, öteki mutasavvıflar gibi, âlemi ve âlemde var olan her şeyi ilâhi aşkın eseri olarak gördüğü için her şeyi gönülden sevmekte, ancak bu sevgi ile Allah'a ulaşılabileceğini söylemektedir. O'na göre ilahi aşk olmaksızın, Mevlâyı bulmak mümkün değildir.

Aşk davasını bana kılma, sahte aşık,
Aşık olsan, bağrın içinde göz kanı yok,
Muhabbetin şevki ile can vermese,
Boşa geçer ömrü onun, yalanı yok.

Yesevî, ilim üzerinde çok durmuş, inananların aydın kişiler olduğunu, bunların bilgisizlikten ve bilgisizlerden kısaca cahillikten uzak durduklarını anlatmıştır. Ayrıca bir başka Hikmet'inde: " Bilgisizlik her kötülüğün kaynağıdır. " demiştir. Bir başka Hikmet'inde ise:

İlim, iki inci, beden ve cana rehberdir
Can âlimi Hazret'ine yakındır
Muhabbetin şarabından içer
Öyle âlim, gerçek âlim olur dostlarım, demiştir.