Mevlananın Yaşadığı Yıllar, Yaşamını Geçirdiği Yerler ve Eserleri

buse · 06 Haziran 2016, 22:33

Hz Mevlana'nın Hayatı

Mevlana'nın asıl ismi Muhammed, lakabı ise Celaleddin'dir.

Eskiden "Diyar-ı Rum" denilen Anadolu topraklarında, Konya'da yaşayıp vefat etmesi, şahsiyetini orada kazanması ve şöhret bulması sebebiyle "Rumi" (Anadolu) nisbesi ile anılır.

"Mevla-na" 'efendi-miz' demektir. ve hürmet maksadıyla ulema için kullanılırdı. Şeyh Sadreddin Konevi'nin (ö. 1274), sohbetleri esnasında ona "Mevlana" şeklinde hitap etmesinin, onun Mevlana lakab-ı alisiyle şöhret bulmasına sebep olduğu da kaydedilmiştir.

"Hüdavendigar", "Hünkar", "Hazret-i Mevlana", "Mevlevi", "Şeyh", "Molla-yı Rumi", "Rumi", ve "Hazret-i Pir" lakab ve ünvanları da onun için kullanılmıştır. Hazret-i Mevlana ve Hazret-i Pir saygı hitapları, Mevlevi çevrelerinde ve Anadolu'da daha çok tercih edilmiştir. Bugün İran ve Pakistan'da Mevlevi, Batı'da Rumi lakapları, onu anmak için öncelikle kullanılmaktadır.

Babasının adı Muhammed Bahaeddin Veled'dir. Babası Sultanü'l-Ulema lakabıyla meşhurdur. Annesi ise Belh emiri Rüknüddin'in kızı Prenses Mü'mine Hatun'dur. Mevlana bugün Afganistan sınırları içerisinde yer alan Belh şehrinde doğdu. Belh şehri, köklü bir tasavvufi geleneğe sahip coğrafyalardan biriydi. Mevlana'nın doğum tarihi, oğlu Sultan Veled'in Divan'ının sonundaki bir kayıta göre 6 Rebiülevvel 604 (30 Eylül 1207)'dir. Ancak araştırmacılar, Mevlana'nın doğum tarihini 597/1200'lü, hatta daha önceki yıllara kadar götürmektedirler.

Mevlana'nın hayatını esasen 4 döneme ayırmak mümkündür.

1. Mevlana'nın Babasının Ölümüne Kadarki Hayatı (1207-1231)

Çocukluğunun ilk yıllarını doğduğu şehirde geçiren Mevlana, Hanefi bir alim ve sufi olan babasının, sultanla arasında vuku bulan inanç ve fikir ayrılıkları yüzünden, maiyetinde akraba ve müridlerinden oluşan büyük bir kalabalık olduğu halde Belh'ten göç etmesi sebebiyle (1212 ?), ilmi ve fikri hayatında önemli izler bırakan ve Konya'da sona eren uzun bir seyahat gerçekleştirir.

Bu seyahat esnasında, Nişabur'da ünlü sufi Feridüddin Attar'ın (Ö. 1230) iltifatına mazhar olan ve ondan Esrarname adlı eserini hediye alan Mevlana, yorucu ve uzun göç boyunca uğradıkları her yerde babasına gösterilen ilgi, saygı ve yakınlık dolayısıyla, aralarında Avarifü'l-Maarif sahibi Ebu Hafs Ömer Sühreverdi'nin (ö. 1234)'de bulunduğu, iktidar ve ilmiye sınıfından devrin ileri gelen pek çok şahsiyeti ile tanışma fırsatı bulmuştur. Bahaüddin Veled'e ilgi öylesine büyüktü ki, konaklanan her şehirde sultanlar kendisini ağırlamak için araya hatırı sayılır kişileri elçi olarak koyuyorlardı. Fakat o her zaman, bir medresede konaklamayı tercih etmiştir.

Kervan her şehirde bir müddet konaklamak kaydıyla, Nişabur'dan sonra Bağdat, Küfe, Mekke, Medine, Kudüs, Şam, Halep, Malatya, Erzincan, Sivas, Kayseri, Niğde güzergahını takip ederek Larende'ye (Karaman'a) ulaşır (1221).

Erzincan'da iken, Sühreverdiyye'den Evhadüddin Kirmani (ö. 1237) ve Necmüddin Kübra'nın halifelerinden Sadüddin Hamevi (ö. 1252) ile de görüşülür. Mevlana bu suretle, babasının nezareti altında ve onun izini takip ederek hakiki ve fikri bir seyahat alemi yaşamış, İslam medeniyetinin o zamanki en canlı fikir merkezlerini gezerek şahsiyetini kazanmıştır.

Mevlana, Larende'de yedi yıl kaldı. Hayatının kederli ve sevinçli ilk önemli olaylarını bu şehirde yaşadı. 1225 yılında, babasının müridlerindenLala Şerefüddin Semerkandi'nin kızıGevher Hatun ile evlendi. Kısa bir müddet sonra annesi vefat etti. Onun vefatını, ağabeyi Alaeddin Muhammed'in vefatı izledi. Bir süre geçince de kayınvalidesi vefat etti. Aileyikedere boğan bu üzücü olayların ardından Mevlana'nın iki oğlu oldu. İlk oğluna (Sultan Veled) babasının, ikinci oğluna da (Alaeddin Çelebi) ağabeyinin ismini verdi.

Aile, yedi yıl kaldıkları Larende'den, Selçuklu hükümdarı Alaeddin Keykubad'ın (ö. 1236) ısrarlı daveti üzerine Konya'ya göçtü. Konya'ya geleli iki yıl olmuştu ki babası Sultanü'l-Ulema hayata gözlerini yumdu (1231).

2. Mevlana'nın Babasının Ölümünden, Şems-i Tebrizi ile Konya'daki Karşılaşmasına Kadar Olan Hayatı (1231-1244)

Medresenin ve dergahın bütün yükü omuzlarına binen ve babasının ölümüyle içinde büyük bir boşluk hisseden Mevlana'nın yardımına, babasının önde gelen müridlerinden ve şeyhini ziyaret makadıyla Konya'ya gelen Seyyid Burhaneddin Muhakkık-ı Tirmizi yetişti. Kübrevi tarikatına mensup olan Seyyid Burhaneddin, babasından sonra Mevlana'ya mürşidlik yapan ve onun ilmi ve tasavvufi yönden yetişmesinde önemli rol oynayan ilk kişidir.

Mevlananın Eserleri Nelerdir

Mevlana Celaleddin-i Rumi - Eserleri

66 yaşında vefat eden Hz.Mevlana, arkasında yetiştirdiği öğrenci ve müritlerinin yanısıra pek çok eser de bırakmıştır...
Mesnevi
Farsça olarak aruz vezniyle yazılmıştır. İçiçe anlatılan hikayelerden ve bunların bütün insanlıkalemine hitap edecek şekilde beşeri bir anlayışla tefsirlerinden ibarettir. 25.618 beyitten oluşur. İslam aleminde Kur'an ve Hadisten sonra üzerinde en çok durulan eserdir. Türkçeye Tahir Olgun ve Veled Çelebi İzbudak tarafından 6 cilt halinde çevrilmiştir. Mesnevi Türkçe 'den başka birçok batı ve doğu dillerine defalarca tercüme edilmiştir. Bunlardan başlıcalarından biri, Nicolson 'un İngilizce'ye yaptığı tercümedir.

Divan-ı Kebir
40.380 beyitlik İslam şiirinin en kapsamlı divanlarından biridir. Şiirler Farsça yazılmış olup Arapça, Türkçe ve Yunanca olan kısımları da bulunmaktadır. Gazel ve rubailerinde sonsuz bir lirizmle tasavvufi aşkı terennüm etmiştir.

Fih-i Ma Fih
Mevlana 'nın çeşitli nedenlerle söylediği vaaz ve nasihatların not edilmesiyle oluşmuş bir eserdir. Bazı bölümleri Selçuklu veziri Süleyman Pervane 'nin konağında ve O 'na hitaben yazılmıştır.

Mektubat
Başta Selçuklu Sultanı olmak üzere Mevlana tarafından Selçuklu Devleti 'nin ileri gelenlerine yazılmış 114 mektuptan ibarettir.

Mecalis-i Seb'a
Mevlana 'nın Arapça ve Farsça söylenmiş 7 hutbesinin not edilmesinden meydana gelmiş ve daha çok dini içerikli bir eserdir.

06 Haziran 2016, 22:33	#1
buse Üyelik tarihi: 15 Nisan 2015 Mesajlar: 12,520 Aldığı Beğeni: 0 Beğendikleri: 0	Mevlananın Yaşadığı Yıllar, Yaşamını Geçirdiği Yerler ve Eserleri Hz Mevlana'nın Hayatı Mevlana'nın asıl ismi Muhammed, lakabı ise Celaleddin'dir. Eskiden "Diyar-ı Rum" denilen Anadolu topraklarında, Konya'da yaşayıp vefat etmesi, şahsiyetini orada kazanması ve şöhret bulması sebebiyle "Rumi" (Anadolu) nisbesi ile anılır. "Mevla-na" 'efendi-miz' demektir. ve hürmet maksadıyla ulema için kullanılırdı. Şeyh Sadreddin Konevi'nin (ö. 1274), sohbetleri esnasında ona "Mevlana" şeklinde hitap etmesinin, onun Mevlana lakab-ı alisiyle şöhret bulmasına sebep olduğu da kaydedilmiştir. "Hüdavendigar", "Hünkar", "Hazret-i Mevlana", "Mevlevi", "Şeyh", "Molla-yı Rumi", "Rumi", ve "Hazret-i Pir" lakab ve ünvanları da onun için kullanılmıştır. Hazret-i Mevlana ve Hazret-i Pir saygı hitapları, Mevlevi çevrelerinde ve Anadolu'da daha çok tercih edilmiştir. Bugün İran ve Pakistan'da Mevlevi, Batı'da Rumi lakapları, onu anmak için öncelikle kullanılmaktadır. Babasının adı Muhammed Bahaeddin Veled'dir. Babası Sultanü'l-Ulema lakabıyla meşhurdur. Annesi ise Belh emiri Rüknüddin'in kızı Prenses Mü'mine Hatun'dur. Mevlana bugün Afganistan sınırları içerisinde yer alan Belh şehrinde doğdu. Belh şehri, köklü bir tasavvufi geleneğe sahip coğrafyalardan biriydi. Mevlana'nın doğum tarihi, oğlu Sultan Veled'in Divan'ının sonundaki bir kayıta göre 6 Rebiülevvel 604 (30 Eylül 1207)'dir. Ancak araştırmacılar, Mevlana'nın doğum tarihini 597/1200'lü, hatta daha önceki yıllara kadar götürmektedirler. Mevlana'nın hayatını esasen 4 döneme ayırmak mümkündür. 1. Mevlana'nın Babasının Ölümüne Kadarki Hayatı (1207-1231) Çocukluğunun ilk yıllarını doğduğu şehirde geçiren Mevlana, Hanefi bir alim ve sufi olan babasının, sultanla arasında vuku bulan inanç ve fikir ayrılıkları yüzünden, maiyetinde akraba ve müridlerinden oluşan büyük bir kalabalık olduğu halde Belh'ten göç etmesi sebebiyle (1212 ?), ilmi ve fikri hayatında önemli izler bırakan ve Konya'da sona eren uzun bir seyahat gerçekleştirir. Bu seyahat esnasında, Nişabur'da ünlü sufi Feridüddin Attar'ın (Ö. 1230) iltifatına mazhar olan ve ondan Esrarname adlı eserini hediye alan Mevlana, yorucu ve uzun göç boyunca uğradıkları her yerde babasına gösterilen ilgi, saygı ve yakınlık dolayısıyla, aralarında Avarifü'l-Maarif sahibi Ebu Hafs Ömer Sühreverdi'nin (ö. 1234)'de bulunduğu, iktidar ve ilmiye sınıfından devrin ileri gelen pek çok şahsiyeti ile tanışma fırsatı bulmuştur. Bahaüddin Veled'e ilgi öylesine büyüktü ki, konaklanan her şehirde sultanlar kendisini ağırlamak için araya hatırı sayılır kişileri elçi olarak koyuyorlardı. Fakat o her zaman, bir medresede konaklamayı tercih etmiştir. Kervan her şehirde bir müddet konaklamak kaydıyla, Nişabur'dan sonra Bağdat, Küfe, Mekke, Medine, Kudüs, Şam, Halep, Malatya, Erzincan, Sivas, Kayseri, Niğde güzergahını takip ederek Larende'ye (Karaman'a) ulaşır (1221). Erzincan'da iken, Sühreverdiyye'den Evhadüddin Kirmani (ö. 1237) ve Necmüddin Kübra'nın halifelerinden Sadüddin Hamevi (ö. 1252) ile de görüşülür. Mevlana bu suretle, babasının nezareti altında ve onun izini takip ederek hakiki ve fikri bir seyahat alemi yaşamış, İslam medeniyetinin o zamanki en canlı fikir merkezlerini gezerek şahsiyetini kazanmıştır. Mevlana, Larende'de yedi yıl kaldı. Hayatının kederli ve sevinçli ilk önemli olaylarını bu şehirde yaşadı. 1225 yılında, babasının müridlerindenLala Şerefüddin Semerkandi'nin kızıGevher Hatun ile evlendi. Kısa bir müddet sonra annesi vefat etti. Onun vefatını, ağabeyi Alaeddin Muhammed'in vefatı izledi. Bir süre geçince de kayınvalidesi vefat etti. Aileyikedere boğan bu üzücü olayların ardından Mevlana'nın iki oğlu oldu. İlk oğluna (Sultan Veled) babasının, ikinci oğluna da (Alaeddin Çelebi) ağabeyinin ismini verdi. Aile, yedi yıl kaldıkları Larende'den, Selçuklu hükümdarı Alaeddin Keykubad'ın (ö. 1236) ısrarlı daveti üzerine Konya'ya göçtü. Konya'ya geleli iki yıl olmuştu ki babası Sultanü'l-Ulema hayata gözlerini yumdu (1231). 2. Mevlana'nın Babasının Ölümünden, Şems-i Tebrizi ile Konya'daki Karşılaşmasına Kadar Olan Hayatı (1231-1244) Medresenin ve dergahın bütün yükü omuzlarına binen ve babasının ölümüyle içinde büyük bir boşluk hisseden Mevlana'nın yardımına, babasının önde gelen müridlerinden ve şeyhini ziyaret makadıyla Konya'ya gelen Seyyid Burhaneddin Muhakkık-ı Tirmizi yetişti. Kübrevi tarikatına mensup olan Seyyid Burhaneddin, babasından sonra Mevlana'ya mürşidlik yapan ve onun ilmi ve tasavvufi yönden yetişmesinde önemli rol oynayan ilk kişidir. Mevlananın Eserleri Nelerdir Mevlana Celaleddin-i Rumi - Eserleri 66 yaşında vefat eden Hz.Mevlana, arkasında yetiştirdiği öğrenci ve müritlerinin yanısıra pek çok eser de bırakmıştır... Mesnevi Farsça olarak aruz vezniyle yazılmıştır. İçiçe anlatılan hikayelerden ve bunların bütün insanlıkalemine hitap edecek şekilde beşeri bir anlayışla tefsirlerinden ibarettir. 25.618 beyitten oluşur. İslam aleminde Kur'an ve Hadisten sonra üzerinde en çok durulan eserdir. Türkçeye Tahir Olgun ve Veled Çelebi İzbudak tarafından 6 cilt halinde çevrilmiştir. Mesnevi Türkçe 'den başka birçok batı ve doğu dillerine defalarca tercüme edilmiştir. Bunlardan başlıcalarından biri, Nicolson 'un İngilizce'ye yaptığı tercümedir. Divan-ı Kebir 40.380 beyitlik İslam şiirinin en kapsamlı divanlarından biridir. Şiirler Farsça yazılmış olup Arapça, Türkçe ve Yunanca olan kısımları da bulunmaktadır. Gazel ve rubailerinde sonsuz bir lirizmle tasavvufi aşkı terennüm etmiştir. Fih-i Ma Fih Mevlana 'nın çeşitli nedenlerle söylediği vaaz ve nasihatların not edilmesiyle oluşmuş bir eserdir. Bazı bölümleri Selçuklu veziri Süleyman Pervane 'nin konağında ve O 'na hitaben yazılmıştır. Mektubat Başta Selçuklu Sultanı olmak üzere Mevlana tarafından Selçuklu Devleti 'nin ileri gelenlerine yazılmış 114 mektuptan ibarettir. Mecalis-i Seb'a Mevlana 'nın Arapça ve Farsça söylenmiş 7 hutbesinin not edilmesinden meydana gelmiş ve daha çok dini içerikli bir eserdir.
	Alıntı Hızlı Cevap

Forum	Günün Sözü
Powered by vBulletin® Version 3.8.9 Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.