Yürürlükteki 1475 sayılı iş kanunun 14.maddesine göre 4857 sayılı iş kanunu kapsamında çalışanlar işverenden kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir. Kıdem Tazminatı, çalışana işten ayrılırken işveren tarafından ödenen tazminattır.
Kıdem tazminatı almanın koşulları nelerdir?

• İşveren haklı bir sebep olmaksızın işçinin işine son verirse,
• İşçi haklı bir sebebe dayanarak işten ayrılırsa,
• İşçi askerlik görevi sebebiyle işten çıkarsa,
• Kadın çalışan evlendikten sonraki 1 yıl içinde işten ayrılırsa,
• İşçi emekliliğine hak kazanır, gerekli prim ve günü doldurursa,
• İşçinin ölmesi durumunda işçinin yasal varisleri kıdem tazminatı hakkı kazanır.

Kıdem tazminatı meselesinde en önemli detay, kendi isteğiyle işten ayrılan çalışan kıdem tazminatı alamaz. Ancak ne var ki işverenin iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırı hareket etmesi ya da çalışanın sağlık sorunlarının çalışmasına mani olmasının belgelenmesi durumunda, iş akdinin işçi tarafından feshedilmesi halinde de çalışana kıdem tazminatı hakkı doğar. Bu durumda sadece, işçinin söz konusu iş yerinde en az 1 tam yıl çalışmış olması şartı aranır.
Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?
Kıdem tazminatı hesaplanırken çalışana hizmet verdiği her bir yıl için 30 günlük brüt ücret karşılığında kıdem tazminatı ödenir. Örneğin en son aldığı brüt maaşı 2100 TL olan bir çalışan, 8 yıl hizmet verdiği işyerinden 8x2100=16.800 TL kıdem tazminatı alır. Hak sahibinin kazancından %0,66 (binde 66) oranındaki damga vergisi haricinde herhangi bir kesinti yapılmaz.
Kıdem tazminatı uygulanacak maaşın belirlenmiş bir tavanı vardır. 2014 yılının ilk yarısı için kıdem tazminat tavanı 3.438,22 TL’dir. Bu miktardan yüksek maaşlar için de bu rakam temel alınır.
Hamilelik ve doğum nedeniyle işten ayrılan çalışan kıdem tazminatı alamaz. Öte yandan malullük maaşı için işten ayrılan çalışan kıdem tazminatı alır.
Geçmişte herhangi bir kamu kurumundan kıdem tazminatı alan bir çalışan, başka bir kamu kurumundan da hizmet süresince kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir. Sporcularsa 4857 sayılı iş kanununa tabi olmadıklarından kıdem tazminatı alamaz. İşyeri devredilen çalışan da kıdem tazminatı talep edemez.