Otomobillerde 3 çeşit vites vardır diyebiliriz. Bunlar manuel vites, otomatik vites ve yarı otomatik vites olarak farklılık gösterebilir. Manuel vitesli otomobillerde vitesi aracın sürücüsü değiştirir. Otomatik vitesli otomobillerde ise adından da anlaşıldığı gibi araç kendiliğinden vites değiştirir. Aracı kullanırken değişecek yol şartlarından dolayı aracı bazen manuel viteste bazen de otomatik viteste kullanmak gerekebilir. İşte bu yüzden yarı otomatik vitesli otomobiller de üretilmektedir. Yarı otomatik vitesli otomobiller istenildiği zaman manuel istenildiği zaman ise otomatik vitesle kullanılabilir. Tiptronik diye bilinen araçlar yarı otomatik vitesli araçların ta kendisidir.
AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI
En başta sürücüye aracı ister manuel ister otomatik viteste sürme imkanı tanır. Ancak vites geçişlerini çok belirgin yapar. Özellikle ilk üç vites geçişlerinde bu durum hissedilir. Yani tam otomatik vitesli araçlar kadar iyi vites geçişleri sağlamayabilir. Ancak otomatik vitesli araca göre daha iyi yakıt tasarrufu sağlar. Manuel modta kullanırken ise manuel vitesli araçlara göre vites atma işlemi daha kolay yapılır. Çünkü yarı otomatik vitesli araçlarda tıpkı otomatik vitesli araçlardaki gibi debriyaj pedalı yoktur.
NASIL KULLANILIR?
Bahsettiğimiz gibi yarı otomatik debriyaj pedalı yoktur. Manuel modda sürmek için öncelikle vites kolu manuel moda çekilir. Manuel modta iken vites atmak için araçtaki vites kolu D veya R harfine getirilir. D ileri sürüş modudur. R ise geri sürüş modudur. Ayrıca bazı araçlarda sportif sürüş modu da bulunmaktadır ve S harfi ile gösterilir. Vites kolu bu modlardan birine getirildikten sonra vites atmak için '+' ve '-' tuşları kullanılır. Bu tuşlar bazı araçlarda vites kolunda veya yakınlarında bulunur. Bazılarında ise direksiyon üzerinde bulunur. '+' tuşu ile vites artırılırken '-' tuşu ile vites düşürülür. Yine vites kolunda yer alan P ve N harflerini görürüz. P park anlamına gelir. Araç park halindeyken vites kolu bu konuma getirilir. N ise boş vitestir. Işıklarda beklerken kullanılır. Işıklarda beklerken vites kolu P'ye de getirilebilir. Önemli olan debriyajsız araçlardaki P, R, N ve D harflerinin ne anlama geldiğini bilmektir. Bunlar bilindikten sonra tüm debriyajsız araçlar kullanılabilir.