Sağlıklı dişlerle güzel bir gülümsemenin formülü; sabah-akşam floridli diş macunuyla dişlerin fırçalanması, özellikle öğün ve ara öğünleri takip eden sürelerde en az 20 dakika süreyle şekersiz sakız çiğnenmesi…
Prof. Dr. Taner Yücel
Diş Hastalıkları ve Tedavisi Uzmanı
Diş çürüğü ve dişeti hastalıklarının en önemli nedeni dişler üzerinde biriken mikroorganizmaların iyi temizlenmemesiyle oluşan bakteri plağıdır. Ağza alınan çeşitli şeker içeren besin maddelerinin bakteri plağı içerisinde parçalanması sonucu oluşan kuvvetli asitler, diş sert dokularını demineralize ederek diş çürüklerini oluşturur.
Diş Çürüklerinden Korunma
Her diş ağız boşluğuna sağlam olarak sürer; ancak dişlerin sağlıklı durumu kişilerin kalıtımsal (anomali, irsiyet vs.) ve davranışsal (diş fırçalama, yeme alışkanlıkları gibi) özelliklerine göre bozulma eğilimindedir. İşte diş hekimlerinin ve hastaların başta gelen sorumluluğu sağlıklı durumun korunmaya çalışılmasıdır. Diş sert dokuları ve dişeti hastalıklarının oluşmasına imkan vermeyen profilaktik (koruyucu) yaklaşımın temel taşları; hasta eğitimi ve hastanın yılda iki kez diş hekimine kontrol amaçlı gitmesi (bilgilendirme, bilinçlendirme), florid içeren diş macunlarının kullanımı (en az 1100 ppm florid kullanımı), dişlerin fırçalanması (elle manuel olarak ve/veya şarj edilebilir diş fırçaları kullanılarak) ve diş ipi uygulamasından oluşmaktadır.
Şekersiz Sakız Diş Çürüklerini Önler
İnsanoğlunun en sevdiği, en eski tat olan şeker; şeker pancarı ve/veya şeker kamışı ve günümüzde mısır nişastasından elde edilen sakkarozdur. Günlük içecek (çay, kahve vs.) ve yiyecekler (reçel, pasta, tatlı vs.) içerisinde bol miktarda bulunan şeker, diş çürüklerinin oluşmasından da sorumludur. Şekersiz sakızlar, yukarıda ifade edilen sakkarozun (şekerin) yerine ksilitol, sorbitol, mannitol gibi şeker değişkeni adı verilen doğal maddelerin katılımı sonucu üretilen sakızlardır. Şekersiz sakızlarda bulunan ksilitol, sorbitol doğal şeker tadında olmalarına rağmen, bakteri plağı içindeki mikroorganizmalar tarafından asitlere parçalanamaz ve dolayısıyla diş çürüklerinin oluşmasına imkan vermezler.
Şekersiz Sakızların Avantajları:
Günümüz modern insanı beslenmesini çok daha fazla ara öğün içerecek şekilde çoğaltmıştır. Bununla birlikte şekerli (çay, kahve vs.) ve asitli (kola, gazoz vs.) içecekleri çok daha yoğun bir şekilde tüketmektedir. Bunlara bir de iş temposunun artması; dolayısıyla ağız-diş sağlığının korunmasında önemli yeri olan bireysel uygulamalara ayrılan zamanın azalması ve yetersiz yapılması eklenmektedir. İşte tüm bu nedenlerden ötürü şekersiz sakızların çürükten korunmaya yönelik uygulamalar içerisindeki yeri giderek artan bir önem kazanmış ve şekersiz sakız çiğneme diş hekimliğinde çürükten korunmaya yönelik uygulanan protokoller arasında yer almaya başlamıştır. Yapılan çalışmaların sonuçlarına göre sabah-akşam floridli diş macunuyla dişlerin fırçalanmasına ek olarak özellikle öğün ve ara öğünleri takip eden sürelerde en az 20 dakika süreyle şekersiz sakız çiğnenmesi önerilmektedir.