Türk Kalp ve Damar Cerrahisi Yönetim Kurulu Üyesi ve Özel Medline Eskişehir Hastanesi’nden kalp ve damar hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Serdar Günaydın, çocuklarda kalp hastalıklarının belirtileri hakkında bilgi verdi: “Normalde kan, damar içinde ve kalp boşluklarında düzenli olarak akar. Ancak bazı durumlarda bu akış bozulur, türbülans ve üfürümler gelişir. Muayene sırasında duyulan kalp üfürümleri, hastalığı işaret edebilir.

Üfürümün şiddeti genellikle ateş, kansızlık, heyecan gibi kalbin hızlı çalışmasına neden olan durumlarda artar. Üfürüm, ‘masum’ ya da ‘fonksiyonel’ olarak adlandırılır. İleri testlere, tedaviye ya da aktivite kısıtlamasına gerek yoktur. Genellikle kalp, gelişimini bütünüyle tamamladığında üfürüm de kaybolur. Ancak takip altına alınması gereken kalp üfürümleri de var.

Her yenidoğan, rutin olarak bir çocuk doktoru tarafından muayene edilmeli. Doktorun şüphelendiği bir şey olması halinde daha farklı tetikler uygulanmalı. Çünkü bazı kalp ameliyatlarının yapılabilmesi zamanla sınırlı.

Teşhis için gerekli tetkikler
Doğumsal kalp hastalığından şüphelenilen çocukların ayrıntılı kardiyolojik muayeneden geçirilmesi gerekir. Sonra EKG yapılır ve göğüs röntgeni çekilir. Kalpte üfürüm olup olmaması, röntgende kalbinde genişleme bulunup bulunmaması, akciğer damarlanması ve vücut oksijen satürasyonu gibi temel değerlendirmelerin ardından en kolay, güvenilir ve detaylı bilgi veren EKO yapılır. Çocuğa acı vermeyen EKO, kalbe gönderilen ses dalgalarının yansımalarının toplanması ve bunun görüntüye çevrilmesi esasına dayanır. Bu tetkikle kalbin odacıkları, karıncıkları, kalpten çıkan ve kalbe gelen damarlar, bunların boyutları, basınçları, fonksiyonları değerlendirilebilir.

Anjiyo müdahalesi
Bazı durumlarda anjiyo da gerekli olabilir. Genellikle kasık bölgesinden atar veya toplar damarlar içerisine yerleştirilip, kalbe kadar ilerletilen ince bir tüp vasıtasıyla gerçekleştirilir. Çocuklar genellikle anjiyo olacakları sabah erken bir saatte veya bir gün önce hastaneye yatırılır. Anestezi doktoru tarafından verilen sakinleştirici ilaç sayesinde çocuk, tüm işlem boyunca uyur ve rahatsızlık hissetmez. Anjiyodan sonra çocukta hafif ateş ve mide rahatsızlığı olabilir ancak bu şikayetler genellikle birkaç saat içinde kaybolur.
Teşhis için kullanılan bir diğer yöntem de efor testi. Test, çocuğun yürüme bandında hızlı bir tempoda yürütülmesi esasına dayanır. Bazı vakalarda tüm bu tetkikler yapılmasına rağmen kalp hastalığı tam olarak teşhis edilemeyebilir. Bu çocuklarda sorunun ne olduğunu tespit etmek için MR veya MR anjiyografi gibi bazı ileri incelemelerin yapılması gerekli olabilir. Bu tetkikler, özellikle kalpten çıkan ve kalbe dönen büyük damarlar ve akciğer damar yapısı hakkında çok iyi bilgi verir.”

EDiNSEL KALP HASTALIĞI
Çocuklarda enfeksiyon gibi başka nedenlere bağlı, sonradan ortaya çıkan kalp hastalıklarına ‘edinsel kalp hastalıkları’ denir. En sık görüleni, romatizmal kalp hastalıkları. Beta hemolitik streptekokla boğaz enfeksiyonu geçiren bazı çocuklarda 2-4 hafta sonra eklemlerde ağrı, şişlik, cilt döküntüleri gibi bulgularla romatizmal ateş gelişebilir. Streptekoklara bağlı boğaz enfeksiyonunda sık görülen belirtiler, ani başlayan ve yutkunmayla artan boğaz ağrısı, ateş, çene altı ve boyunda oluşan ağrılı şişliklerdir.