Önce kısaca kavram olarak bir göz atalım; REPO (Repurchase Agreement) kısa dönemli bir menkul kıymetin belirli bir dönem sonunda ilk satıcısı tarafından geri alınmasını öngören bir işlemdir. Yani kısaca bir menkul kıymetin geri alım vaadiyle satılmasıdır. Repo işlemlerine konu olabilecek menkul kıymetler şunlardır; devlet tahvilleri, hazine bonoları, banka bonoları ve banka garantili bonolar, Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresince ihraç edilen borçlanma senetleri ile piyasada veya borsada işlem gören varlığa dayalı menkul kıymet dışındaki diğer borçlanma senetleridir.
Uygulamada repoya konu menkul kıymetler müşteriye teslim edilmeyip Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasında bloke hesaplarda ya da Takasbank da depo edilir.
Bireyler bankalara gidip ben repo yapmak istiyorum derler ama repo işlemini yapan aslında bankadır. Müşteriler bankaların portföyünde bulunan menkul kıymetleri taraflarca önceden belirlenmiş bir süre için satın alırlar ve sürenin bitiminde banka müşteriye sattığı menkul kıymetleri geri alarak (süre için belirlenen) faizi ile beraber müşteriye ödemeyi yapar. Banka müşteriye geri alım taahhüdü ile sattığı menkul kıymetleri önceden belirlenen süre sonunda geri alarak REPO yapmış olur.
Bu durumda REPO' yu yapanlar finans kurumları ise bireyleri yani müşterilerin yaptığı nedir? Çünkü hepimiz bankaya repo yapmaya gideriz. Ama aslında bizim yaptığımız işlem TERS REPO' dur. Başka bir ifadeyle REPO’yu yapan taraf geçici süreyle nakit para ödünç alan, menkul kıymeti temin eden, vade sonunda belli bir faiz vererek sattığı menkul kıymeti geri alan taraftır. Aynı işlemde Ters Repo yapan taraf ise tam tersi şekilde geçici bir süreyle nakit para temin eden, menkul kıymeti alan, vadesi dolan işlem sonunda ise belli bir faiz karşılığında satın aldığı menkul kıymeti geri iade eden taraftır.
Repo yaparak bireyler ya da tüzel kişilikler atıl birikimlerini kısa sürelerde değerlendirebilmektedirler. Diyelim ki bir kişi işletmeniz var. 10 gün sonra ödeyeceğiniz bir çekiniz için parayı şimdiden hazırladınız. Çeki ödeyeceğiniz güne dek paranızı REPO da değerlendirebilirsiniz. Çünkü repo işlemlerinde vadeler 1 günden başlayıp repoya konu olan menkul kıymetin vade sonu neyse o güne kadar olabilir.
REPO oranları vadeli mevduat oranlarından düşük olmaktadır. Günümüzde REPO eski popülerliğini yitirmiştir. Bankalar artık Kırık Vadelerde (bir aydan kısa sürelerde yapılan) vadeli mevduat işlemleri yapmaya başlamışlardır.