Gebelikte yaşanan komplikasyonlardan birisi de dış gebeliktir. Dış gebelik durumunda embriyonun kesin olarak kaybedilmesinin yanında anne adayının sağlığı da risk altındadır. Anne adayının üreme sistemine zarar vermemesi ve anne adayında hayati bir tehlike oluşturmaması için dış gebeliğin erken teşhis edilerek müdahale edilmesi gerekir.
Dış Gebelik Nasıl Oluşur?
Normal şartlarda dişi üreme sitemindeki yumurtalıklardan serbest bırakılan yumurta, yumurta kanalı (fallop tüpü) içerisinde ilerler. Yumurtanın bu ilerlemesi yumurta kanalının hareketinden kaynaklanmaktadır. Yumurta bu ilerleyişi esnasında sperm hücreleri ile karşılaşırsa döllenme meydana gelir ve embriyo oluşur.
Embriyo yumurta kanalında rahime doğru ilerlerken bölünerek gelişimini sürdürür ve döllenmeden 5-6 gün kadar sonra rahime ulaşıp buraya tutunur ve gelişimine bundan sonra burada devam eder. Ancak yumurta kanalında bir darlık varsa ve embriyo rahime ulaşamayıp yumurta kanalının dar bir bölgesinde sıkışıp kalırsa embriyo gelişimi burada devam eder. Bu durumda gelişen embriyo yumurta kanalında bombeleşmeye ve yırtılmaya sebep olabilir. Yumurta kanalında yaşanan yırtılma durumda ortaya çıkan iç kanama ise anne adayında hayati tehlikeye yol açar. Yumurta kanalı dışında dış gebelik embriyonun yumurtalıklarda, rahim ağzında veya karın içinde gelişmesi şeklinde de ortaya çıkabilmektedir.
Dış Gebelik Nasıl Anlaşılır?
Dış gebelik, beta HCG hormonu takibiyle anlaşılabilmektedir. Normal gebeliklerde kandaki oranı iki günde bir iki katına çıkması gereken bu hormon eğer beklendiği gibi artmıyorsa bu durumda dış gebelikten şüphelenilir. Dış gebeliğin klinik olarak anlaşılmasında beta HCG hormonu takibinin yanında vajinal ultrason da çok önemlidir. Beta HCG hormonu yükselmesine rağmen gebelik kesesi ultrasonda görülemiyorsa bu da dış gebeliğe işaret eder. Ayrıca ultrason yönteminde embriyonun rahim dışında tam olarak nereye yerleştiği de tespit edilmektedir.
Klinik yöntemler haricinde dış gebelik bazı durumlarda anne adayı tarafından da anlaşılabilir. Özellikle düzensiz vajinal kanamalar, embriyodan kaynaklanan bir yırtılmanın habercisi olabileceği için çok acil şekilde sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Aksi halde yaşanan iç kanama anne adayının hayatın kaybetmesine yol açabilir. Bunun haricinde dış gebelikte anne adayında kasık ağrısı, şiddetli karın ağrıları, şiddetli omuz başı ağrısı, aşırı halsizlik, sersemlik, ani bayılmalar ve şoka girme gibi belirtiler de gözlenebilir.