Türk mutfağının en özgün tatlarından biri olan tarhana, çeşitli baharat ve malzemelerin bir araya getirildiği, fermente bir karışımdır. Yörelere göre farklılık göstermekle birlikte tarhana yapımında baharatlar, yoğurt ve un gibi temel malzemeler kullanılır. Tarhana eski çağlarda, yoğurdu uzun süreli saklayabilme ihtiyacından doğan bir çorbadır. Besleyici değeri yüksek olan tarhana, içerdiği probiyotikler ile sindirim sistemi faaliyetlerini destekleyen doğal bir karışımdır.
Kullanılan malzemeye göre beyaz, kırmızı, turuncu gibi renklere sahip olan tarhananın Anadolu’da onlarca tarifi bulunur. Renginin yanı sıra tarhana hamurunun fermente tekniğine göre, tatlı ve ekşi türleri de vardır. Fermente süresi uzadıkça tarhana ekşi bir tat kazanırken, bu sürenin kısa tutulduğu hamurlardan tatlı tarhana elde edilir.
Tarhana hamuru nasıl yapılır?
Tarhana yapımından kullanılan en yaygın malzemeler; maya, kırmızı tatlı biber domates, soğan, süzme yoğurt, un, nane, sarımsak ve tarhana otudur. Tarhanada kullanılacak olan baharatlar genellikle aktarlarda toz karışım halinde satılır.
Tarhana yaparken eklenecek sebzeler ve tahıllar kaynatılarak pişirilir. Daha sonra un, yoğurt, maya ve baharat ilavesi ile karıştırılarak hamur haline getirilir. Elde edilen hamur fermente olması yani ekşimesi için 5-10 gün süre ile bekletilir. Bu süre bakteri faaliyetlerinin gerçekleşmesi için gereklidir. Arzu edilen ekşiliğe göre bekletilen tarhana, kuru hale getirilmek üzere küçük hamur parçaları halinde ayrılarak, güneşte kurumaya bırakılır. Kuruyan hamurlar elle ufalanarak inceltilir. Elde edilen tarhana tozu, çok uzun süre bozulmadan saklanabilir.
Tarhana yemeklerde nasıl kullanılır?
Tarhana tozu yaygın olarak tarhana çorbası yapımında kullanılır. Bunun dışında bulgur ve mercimek gibi çorbalarda, az miktarda tarhana aroma vermesi için de eklenebilir.
Tarhana çorbası nasıl yapılır?
Çorbanın miktarına göre tarhana tozundan birkaç kaşık sıcak su ile ıslatılarak erimesi sağlanır. Bu karışım isteğe göre kavrulmuş biber, domates ve kıyma gibi harçlara eklenerek çorba haline getirilir.
Kıymalı tarhana çorbası için malzemeler:

• 2 yemek kaşığı tarhana tozu
• 1 yemek kaşığı tereyağı
• 100 gram kıyma
• 1 tatlı kaşığı nane
• 1 diş sarımsak
• 1 tatlı kaşığı toz kırmızı biber
• 1 litre su ya da et suyu
• İsteğe göre tuz

Nasıl yapılır?

1. Tereyağını orta büyüklükte bir çorba tenceresine alıp ısıtın.
2. Yağ ısınınca kıymayı ilave edip, rengini değiştirinceye kadar kavurun.
3. Bir tatlı kaşığı salçayı ve i1 diş ezilmiş sarımsağı kıymaya ekleyin.
4. Sarımsak kokusu çıkıncaya kadar 1-2 dakika, orta ateşte kavurmaya devam edin.
5. Tencereye 1 litre su ilave edin ve orta ateşte kaynamaya bırakın.
6. Tarhana tozunu sıcak su ile ıslatıp erimesini sağlayın.
7. Su kaynadıktan sonra, eriyen tarhanayı tencereye azar azar ilave edip hızlıca karıştırın.
8. İsteğe göre tuz ve baharat ilavesini yaptıktan sonra, çorbanın kıvam alması için kısık ateşte, yaklaşık 10 dakika kaynamaya bırakın.
9. İsteğe göre üzerine nane ekleyip servis yapın.