Motorların temel çalışma prensibi yakıt artı hava karışımı ile olmaktadır. Yani motordaki yanma odası denilen pistonların da bulunduğu yerlere yakıtla birlikte bir miktar hava da alınır ki buna yakıt hava karışımı da denir. Havayı ise motor dışarıdan hava yolu/kanalı denilen araç aracılığıyla alır. Bu kanalın da dışarıdaki uç kısmında havayı süzerek içindeki tozu, pisliği süzmeye yarayan parçaya hava filtresi denir.
Hava filtresi standart olarak kağıttan yapılmaktadır. Ancak pamuk veya süngerden yapılan ve adına performans filtre de denilen çeşitleri de vardır. Standart filtreler performans filtrelere göre daha az hava geçirir ve gözenekleri daha çabuk dolar. Kısa sürede tıkandıkları için yakıt sarfiyatının artmasına sebep olurlar. Bu yüzden de sık sık değiştirilmeleri gerekmektedir. Ayrıca günümüzde araçların motorlarının elektronik işletim sistemleriyle donatılmış olduğunu da düşünürsek direkt filtreleme uygulamasında gözenekleri tıkalı hava filtresi bu uygulamaya kayıtsız kalacağından arıza yapma riskinin de olduğunu unutmamak lazımdır.
Basit ve sıradan bir motor yedek parçası gibi görünen hava filtresi kirlendiğinde, motorun içine de kirli hava girecek ve böylelikle oksijen miktarı etersiz kalacak ve de sağlıklı yanma dediğimiz yanma gerçekleşmeyecek. Bu da motorun maksimum torka ulaşmasını engelleyerek performansının düşmesine yol açacaktır. Normal şartlarda bir standart hava filtresinin 10.000 km'lik ömrü vardır. Yani araç bakıma girdiği zaman değişen parçalarından biridir. Ancak ülkemiz şartlarını düşünürsek bu ömrün %50 oranında düştüğünü söyleyebiliriz. Bu yüzden ara ara - mesela 4.000-5.000 km'de- hava filtresini çıkarıp temizlememiz gerekir. Motor kapağının altında motorun hemen yanında yer alan hava filtresi kolayca yerinden çıkarılıp takılabilmektedir. Standart filtreler kağıttan yapılma olduğundan bunları sıvılarla temizleyemeyiz. Birçoğu sıvıdan etkilenir ancak bazı etkilenmeyen modellerin olduğunu da belirtelim. Biz yinede de olayı riske atmamak için sıvı kullanmayalım. Bunun yerine basınçlı hava ile temizliğini yapmak uygun olacaktır. Standart filtrenin dışındaki filtreleri ise temizleyici spreyler yardımıyla temizleyebiliriz. Ayrıca bu filtreleri soğuk suyla yıkayabiliriz de. Ancak doğal yolla kurumasını sağlamalıyız, yoksa filtremize elveda diyebiliriz.